fbpx

5 vragen aan Hubert de Groot, trainer HCB Masterclass Slagvaardige Teams in Kinderopvang, basisonderwijs en IKC

Psychologische veiligheid op de werkvloer is tegenwoordig een veelbesproken thema. Hoe kan teaming volgens u bijdragen aan een veilige werkomgeving?

Een psychologisch veilig klimaat is een werkklimaat waarin mensen interpersoonlijke risico’s durven te nemen in een goede balans van ‘caring en daring’. Het raakt het collectieve brein van het team. In een groep waar een open en veilig teamklimaat is, hebben mensen het gevoel erbij te horen, zeggen ze wat ze willen zeggen, geven ze openlijk fouten toe, dagen elkaar uit en zorgen voor een inclusieve, positieve sfeer om samen te presteren. Het is ‘en-en-en’, drie factoren zijn van belang in het samenwerken in een veilig team: vertrouwen, vrijmoedigheid en het verschil maken.


In de kinderopvang en in het basisonderwijs zijn grote personeelstekorten. Waarom is het juist daar belangrijk om slagvaardige teams te bouwen?

Als een team goed speelt, en alle mensen, tools, middelen en omstandigheden perfect zijn, is het niet zo moeilijk om samen te spelen in een lekkere flow. Wanneer we echter in onze huidige VOCA-wereld (vluchtigheid, onzekerheid, complexiteit en ambiguïteit) moeten werken ben je nog meer op elkaar aangewezen en gaan andere mechanismen een belangrijke rol spelen. Het personeelstekort is er en zal voorlopig nog wel blijven. Het is dus zaak om aan andere knoppen te gaan draaien.

De knoppen van het vliegwiel van teaming kunnen hierbij helpen. Als ik naar professionals uit het basisonderwijs luister, hoor ik vooral over de liefde en de aandacht voor het kind, maar ook over veel ernaast doen, veel overleg en weinig beslissingen, beperkte informatieoverdracht, de omgang met elkaar, de ongelijkheid van de participatie bij bijkomende activiteiten, het steeds moeilijker vol kunnen houden en de begrotingen.

Dat betekent dus rem eraf en gas erop om de energie in slagvaardige teams vrij te maken en te houden met een stimulerende structuur, verbindende spirit, slagvaardig samenspel en fluïde leiderschap.


Wat voor rol is daarbij weggelegd voor leiders?

Leiders moeten hun mensen goed ondersteunen en alle aandacht geven die ze nodig hebben. Ze moeten ervoor zorgen dat hun mensen lekker en goed kunnen werken. Dat er een goede verbinding is met de mensen, de gestelde doelen en het commitment om samen die stappen te zetten. Zorgen dat inclusiviteit en diversiteit goed gemanaged worden. Fluïde leiderschap geven aan teaming omvat persoonlijk, gedeeld en functioneel leiderschap. Dat betekent ook ervoor zorgen dat teams in beperkte omvang aan een gedeelde opgave werken met wederzijdse afhankelijkheid en energie bij mensen losmaken zodat ze zich kunnen aanpassen aan de continu veranderende omstandigheden. Dit vereist een growth mindset en contextuele intelligentie.


Wat is visueel management en hoe kan het teams slagvaardiger maken?

Seeing is doing. Mensen zijn visueel ingesteld. Wie droomt er in woorden? Met visualisatie verbind je beide hersenhelften tot een ‘benefit mindset’. Het zorgt voor een beter voorstellingsvermogen, grotere participatie, het zien van de Big Picture én de details, voor een collectief geheugen en een hogere productiviteit. Met visualisatie maak je onzichtbare zaken zichtbaar en bespreekbaar. Zeker wanneer je tot elkaars innerlijke bronnen weet door te dringen. Dan moet je met elkaar onder water en op verschillende niveaus goede gesprekken voeren: uitwisselen, debatteren, empathisch luisteren en generatief co-creëren. Je samenspel visualiseren en met elkaar ‘tekenen’ creëert beelden die letterlijk, mentaal en gevoelsmatig blijven hangen. Bovendien is het ook heel leuk!


Op uw website schrijft u dat uw passie voor het werken met teams is ontstaan door ijshockey. Waarom zijn teams in die sport en in een werkomgeving vergelijkbaar?

In die sport heb ik als speler ervaren hoe het is om zes dagen per week heel intensief met elkaar om te gaan. Ik heb daar geleerd dat een goede sfeer in de bus en in de kleedkamer ervoor kan zorgen dat het op het ijs ook goedkomt. Dat kun je bereiken wanneer je elkaar door en door kent en aanvoelt, elkaars talenten weet in te zetten, elkaars tekortkomingen aan wil vullen, elkaar ongezouten de waarheid kan zeggen en elkaar complimenteert en aanmoedigt.

Het is ook met wisselende omstandigheden weten om te gaan: winnen, verliezen, bestuurders, coaches, publiek, reistijd, werken, studeren, geld, beschikbaarheid van het ijs en de materialen, wisselingen en blessures in het team, je ten dienste stellen van het teambelang, de toewijding van ouders en partners, en ga zo maar door. Teams zijn het kloppende hart van de vereniging en de organisatie.

Hubert de Groot verzorgt op 13 december 2023 de HCB Masterclass Slagvaardige Teams in kinderopvang, basisonderwijs en IKC 2023, georganiseerd door het Haags Congres Bureau